Pomimo postępu technologicznego i rozwoju różnych systemów bezpieczeństwa, kradzieże ładunków podczas transportu pozostają poważnym globalnym problemem dla sektora logistycznego i handlu. Według danych Transported Asset Protection Association (TAPA), straty spowodowane kradzieżą ładunków w Europie szacuje się na oszałamiające 8,2 mld euro rocznie.
Oprócz strat finansowych, konsekwencje dla firm mogą obejmować wzrost kosztów ubezpieczenia i spadek zaufania klientów. Ponadto zdarzają się sytuacje, w których po prostu nie można zrekompensować skradzionych dóbr, lub przynajmniej niewystarczająco szybko. Francuski dom mody Balmain doświadczył tego na własnej skórze we wrześniu ubiegłego roku, zaledwie kilka dni przed Paris Fashion Week, kiedy stracił 50 elementów ze swojej nowej kolekcji. Luksusowe, designerskie i wyjątkowe ubrania zniknęły, gdy złodzieje porwali ciężarówkę jadącą z lotniska do siedziby Balmain. Na szczęście, według doniesień medialnych, bezpieczeństwo kierowcy nie zostało naruszone.
Sprawcy wykorzystują różne taktyki w swoich przestępczych działaniach, z których wiele koncentruje się na „kradzieży przed kradzieżą”, konkretnie kradzieży poufnych informacji o trasie i zawartości ładunku. Gdy uzyskają informacje o towarach i pojeździe, który jest „odpowiednim celem”, nie wahają się użyć żadnej metody — stosując oszustwo, aby przechwycić i zatrzymać ciężarówkę, przecinając plandeki, a nawet dokonując kradzieży, gdy pojazd jest w ruchu.
Tak, dobrze przeczytałeś: chociaż brzmi to jak fabuła filmu akcji, kilka lat temu Europę nawiedziła banda złodziei, którzy opracowali plan kradzieży z ciężarówek jadących autostradą. Aby to zrobić, użyli wielu pojazdów, które poruszały się przed i obok ciężarówki, skutecznie ją kontrolując. Następnie główny samochód zbliżał się do „ofiary”, a przestępcy wyskakiwali przez szyberdach, wspinali się na maskę i docierali do zamka z tyłu ciężarówki, rozbijali go i szybko przenosili towary do swojego pojazdu (zwykle elektronikę). Wydawało się, że władze ich powstrzymały — rumuńscy złodzieje, nazywani przez media akrobatami i kaskaderami, zostali skazani w 2022 r. na karę więzienia za kilka poważnych kradzieży, których się dopuścili. Właśnie gdy to niezwykłe wydarzenie zaczęło zanikać w pamięci, w czerwcu tego roku w Holandii zgłoszono dwa nowe przypadki kradzieży z ciężarówek w ruchu!
Złodzieje są bezwzględni: kradną pieniądze, rowery, telefony, narzędzia...
Tylko w 2023 r. TAPA odnotowała ponad 50 000 kradzieży ładunków w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód i Afryka). Jednak liczby te należy traktować z przymrużeniem oka: agencje ścigania w każdym kraju prowadzą swoje statystyki, a firmy nie mają obowiązku zgłaszania incydentów do systemu TAPA, ponieważ wszystko odbywa się na zasadzie dobrowolności. Stowarzyszenie uważa, że ta (ogromna) liczba to tylko mała część prawdziwego problemu.
Większość transportu ładunków w Europie odbywa się drogą lądową, co sprawia, że bezpieczeństwo na drodze i zapobieganie kradzieżom są najwyższym priorytetem. Chociaż towary są zagrożone we wszystkich punktach łańcucha dostaw (w magazynach, w miejscu pochodzenia lub przeznaczenia itp.), według danych TAPA średnio 80% kradzieży ma miejsce w ciężarówkach lub przyczepach. W Unii Europejskiej przestępczość związana z transportem drogowym ładunków jest jednym z głównych zagrożeń dla zasad swobodnego przepływu towarów.
Jeśli chodzi o transport ciężarówką, kradzież paliwa ze zbiorników jest zdecydowanie najczęstszym celem, a większość zgłaszanych kradzieży dotyczy właśnie takich sytuacji. Jeśli chodzi o towary, które przyciągają uwagę przestępców, podczas gdy w przeszłości głównym celem były papierosy i elektronika użytkowa, dziś jedyną regułą jest — nie ma żadnych reguł. Oprócz telefonów, telewizorów, metali szlachetnych, biżuterii i cennych zegarków, kradzione są również instrumenty muzyczne, narzędzia, części pojazdów, opony, rowery (które stały się szczególnie „atrakcyjne” od czasu pandemii), ubrania i gotówka. Znany przypadek z maja 2024 r. dotyczył kradzieży chłodni przewożącej mięso z parkingu w Irlandii, chociaż towary łatwo psujące się tradycyjnie nie są pierwszym wyborem złodziei.
Jak zapobiegać kradzieży ładunków?
Wzmocnione środki bezpieczeństwa, a także ciągłe szkolenia kierowców i innych uczestników transportu są obecnie uważane za kluczowe warunki wstępne walki z tym rosnącym problemem. Najważniejsze narzędzia dostępne obecnie dla firm w walce z przestępczością cargo obejmują:
- Nowoczesne technologie śledzenia: Instalacja urządzeń GPS i innych technologii śledzenia pozwala na monitorowanie pojazdów i ładunków w czasie rzeczywistym.
- Kamery bezpieczeństwa i systemy alarmowe: Montaż systemów alarmowych w pojazdach, w tym czujników ruchu, może odstraszyć potencjalnych złodziei i umożliwić szybkie powiadomienie władz.
- Silniejsza ochrona fizyczna: stosowanie zaawansowanych zamków bezpieczeństwa, wzmocnionych drzwi i innych narzędzi utrudnia przestępcom dostęp do towarów.
- Systemy planowania tras: Zaawansowane systemy planowania tras pozwalają na omijanie obszarów wysokiego ryzyka, co może zmniejszyć ryzyko kradzieży. Systemy te dostarczają również informacji o bezpiecznych lokalizacjach parkingowych, co jest szczególnie ważne, biorąc pod uwagę, że wiele kradzieży ma miejsce podczas parkowania w podejrzanych miejscach.
- Systemy komunikacji: Regularna komunikacja między kierowcami a firmą, a także koordynacja działań z lokalnymi organami ścigania, może pomóc w szybkim reagowaniu na podejrzane działania i potencjalne zagrożenia.
- Regularne szkolenia kierowców: Pracownicy transportu muszą być szkoleni w zakresie rozpoznawania nietypowych zachowań i reagowania w przypadku podejrzenia próby kradzieży — jest to kluczowe nie tylko w celu ochrony mienia, ale także, co najważniejsze, w celu ochrony życia i zdrowia ludzkiego.